Waterstaatskerk

In 1827 werd deze kerk gebouwd, een Waterstaatskerk (op kosten van de Waterstaat).

Envelop uit 1827

Uitnodiging Pastoor Sengers voor P. W. Baron de Liedel 



Romaanse Toren Bergen 1938

Ze heeft 107 jaar dienst gedaan. Het was een pittoresk aanzien: dit kerkje in het landschap van de Maasvallei. De kerk was vochtig en te klein. Het was niet mogelijk aan de 12-de  Eeuwse toren een nieuw kerkdeel te bouwen. De oude kerk werd, met uitzondering van de Romaanse toren, gesloopt.

Het gaat hier om een waardevol historisch monument, dat dateert uit dezelfde tijd als de kerktoren in Afferden. In de loop van de tijd hebben bij deze toren achtereenvolgens verschillende kerken gestaan, in elk geval een gotische en een Romaanse zoals blijkt uit de aanzetten bij de toren.

De toren is opgebouwd in drie geledingen. Het onderste gedeelte, bestaande uit ijzeroersteen, dateert waarschijnlijk uit de dertiende eeuw. Het was aanvankelijk geheel effen. Later is hierin een toegang aangebracht, zodat de benedenruimte van de toren als portaal van de kerk gebruikt kon worden. De tweede geleding met eenvoudige ornamenten is voornamelijk van mergelsteen terwijl voor de hoogste geleding in hoofdzaak bakstenen gebruikt zijn. Hierin bevinden zich galmgaten en dichtgemetselde rondboogvensters.

Restauratie na oorlogsschade

                                                        

Na een grondige restauratie in 1942, onder toezicht van Rijksmonumentenzorg, was de toren een fraai monument. Dit was helaas van korte duur. Tijdens de langdurige frontperiode van 1944-1945 lag de toren herhaaldelijk in het schootsveld van de strijdende troepen. 

Na de bevrijding in 1945 stond in Bergen nog slechts een zwaar gehavende toren. Dit bouwwerk is in 1970 door de parochie voor een symbolisch bedrag van één gulden verkocht aan de gemeente Bergen. Sindsdien zijn wel maatregelen getroffen tegen verder verval van de toren maar herstel in de vroegere staat is helaas een onvervulde wens gebleven.

De Romaanse toren staat op het kerkhof.

Dit bord met uitleg staat voor ingang kerkhof

Artikel geschreven door Jan Daemen

 

De toren dateert waarschijnlijk uit de tijd van de eerste kerkenbouw, omstreeks het jaar 800, waarbij houten kapellen werden gebouwd.

Zeker is dat omstreeks 1200 op deze plaats een houten kerkje heeft gestaan. Bij de afbraak van de kerk in 1932 werd een paalfundering gevonden die vrij zeker diende voor de huidige toren, die in de 12^e eeuw als romaanse vluchttoren werd gebouwd. In het jaar 1400 en 1600 werd de toren verbouwd met mergelstenen afkomstig uit Zuid-Limburg. (deze laag is tegenwoordig te zien als licht gedeelte t.o.v. de andere steensoorten.)

De derde geleding, baksteen of in die tijd beter bekend als veldovensteen, werd omstreeks 1700 aangebracht.

Omstreeks 1800 kreeg de kerk een nieuw schip, gebouwd in neo-Gothische stijl, voorzien van een 18 meter hoge spits, afgedekt met de Franse leisteen, die alles werd toen ontworpen door de beroemde architect Kayser uit Venlo.

Vanwege haar bouwvalligheid werd de kerk in 1932 gesloopt met uitzondering van de toren. Ondanks de bezetting werd besloten de toren te restaureren in originele Romaanse stijl (1941). Maar in 1944 werd de gerestaureerde toren beschoten door de geallieerden aan de overzijde van de Maas, want de Duitsers gebruikten de toren als uitkijkpost.

25 jaar lang werd er aan de toren geen aandacht besteed, maar toen de toren steeds meer in verval geraakte, kwam de toren in 1970 opnieuw in de belangstelling te staan.

De parochie droeg de toren over aan de gemeente Bergen omdat zijzelf over geen financiële middelen beschikte voor restauratie ervan. 

De restauratie bleek erg duur, zodat men aanvangelijk van plan was de toren te slopen.

Later, mede onder druk van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap, besloot men een noodrestauratie uit te voeren ter voorkoming van verdere degeneratie.

Tot nu toe hebben er dus drie soorten kerken aan de toren vastgezeten nl:

-          Een Romaans kerkje

-          Vervolgens een Gothische kerk (hoger en spitser)

-          En een Neo-Gotische kerk (het hoogste)

De plaatsen waar de verschillende kerken vast hebben gezeten zijn nu nog te zien op de ruïne van de oude toren.

De plaats waar vroeger de oude kerk stond is nu in gebruik als begraafplaats.